Cẩm nang biểu hiện của lũ quét và sạt lở đất, cách phòng tránh hiệu quả bạn nên biết

Tình trạng lũ quét và sạt lở đất gây nguy hại tới tính mạng và cuộc sống của người dân. Nắm bắt được các biểu hiện của lũ quét và sạt lở đất là điều cần thiết để người dân có thể di dời, phòng ngừa và hạn chế thấp nhất các thiệt hại xảy ra. 

Lũ quét, sạt lở đất gây thiệt hại lớn về người và tài sản

Biểu hiện của lũ quét & cách ứng phó

Lũ quét là hiện tượng lũ có chảy xiết, cuốn theo nhiều vật thể lớn trên đường đi của nó nên tạo sức tàn phá ghê gớm. Người dân có thể nhận biết các dấu hiệu của lũ quét như sau: 

• Lũ quét thường xảy ra sau khi có lượng mưa lớn, kéo dài ở lưu vực các sông suối nhỏ ở khu vực miền núi, nơi có địa hình dốc, mặt lưu vực bị phong hóa mạnh, kết cấu kém.
• Lũ quét thường xảy ra trong thời gian ngắn (3-6h) sau mưa, vào ban đêm và sáng sớm.

Lũ quét cuốn trôi nhà cửa, đất đá ở khu vực lũ đi qua

Cách ứng phó lũ lụt nói chung và lũ quét nói riêng thì cần phải:

• Tích cực khôi phục rừng phòng hộ đầu nguồn, đặc biệt là các khu vực thường xuyên xảy ra tình trạng lũ quét. Nhằm đảm bảo môi trường sinh thái, tăng khả năng giữ nước của lưu vực, hạn chế khả năng tập trung dòng chảy hình thành thành lũ.
• Nghiên cứu quy hoạch khai thác trị thủy, xây dựng các hồ chứa nước để vừa chống lũ, vừa tích nước phục vụ sản xuất nông nghiệp,...
• Khai thông đường dòng chảy, tránh tình trạng nghẽn dòng. 
• Xây dựng một số nhà ở kiên cố để chủ động sơ tán dân khi có yêu cầu của chính quyền địa phương.

Xem thêm: Lũ ống là gì? Biểu hiện của lũ ống

Biểu hiện của sạt lở đất & nguyên tắc di dời

Lũ quét thường đi kèm với hiện tượng sạt lở đất. Nguyên nhân sạt lở đất là do hình thái cấu trúc đất bị rỗng, đất không được giữ trên bề mặt dẫn tới trượt, sạt lở.
Do đó, bên cạnh việc nắm bắt chính xác dấu hiệu nhận biết lũ quét các bạn cũng cần biết trước khi xuất hiện tình trạng sạt lở đất sẽ có các dấu hiệu sau: 

• Rãnh nước thoát nước mưa trên các sườn dốc (Nơi có dòng chảy tụ lại) xuất hiện dấu vết sạt lở, cây bị đổ rạp.
• Cửa hoặc cửa sổ bị kẹt, không thể mở ra được.
• Xuất hiện các vết nứt trên tường, trần, nền nhà.
• Xuất hiện các vết nứt mở rộng trên đất hoặc trên lối đi.
• Mặt đất có hiện tượng phồng rộp, đường bấp bênh.
• Vỡ mạch nước ngầm, nước phun ra từ mặt đất tại nhiều vị trí.
• Các hàng rào, tường chắn, cột điện, cây cối, bị nghiêng hoặc di chuyển. 
• Chú ý sự thay đổi của dòng nước, nếu như màu nước thay đổi từ trong chuyển sang đục thì đây cũng là dấu hiệu cho thấy sắp xuất hiện tình trạng sạt lở.
• Khi nghe thấy tiếng rơi của đất đá, âm lượng tăng dần, mặt đất bắt đầu chuyển dịch theo chiều dốc, các lớp cát thụt xuống,...tức là sạt lở đất sắp xảy ra, việc cần làm là nhanh chóng di dời khỏi khu vực nguy hiểm và thông báo cho chính quyền địa phương, người dân xung quanh để hỗ trợ di dời kịp thời. 

Sạt lở đất hủy hoại nhiều nhà cửa, chôn vùi nhiều tài sản giá trị 

So với biểu hiện của lũ quét thì biểu hiện của sạt lở dễ nhận biết hơn, người dân có thời gian hơn nên cần chủ động di dời khi cần thiết để đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình. 
Khi di dời cần đảm bảo nguyên tắc sau:

• Đảm bảo tính mạng con người trước, tài sản sau
• Di dời trẻ em và người già, người ốm, phụ nữ có thai trước
• Địa điểm di dời nên là những nơi sinh hoạt cộng đồng như trường học, bệnh viện, nhà kiên cố an toàn ở khu vực lân cận
• Khi di dời cần đem theo nhu yếu phẩm cần thiết như nước uống, đồ ăn khô, thuốc men, đèn pin,...

Infographic về cách ứng phó lũ quét, sạt lở đất

Hình ảnh tổng hợp dấu hiệu lũ quét, sạt lở đất và kỹ năng phòng, tránh: 

Những việc cần làm khi thấy sạt lở, lũ quét

Những việc không được làm trong giai đoạn có lũ quét, sạt lở đất 

Chủ động phòng chống lũ quét, sạt lở đất

Đảm bảo an toàn trước lũ quét

Những việc không được làm khi có lũ quét

Phòng chống dịch bệnh sau mùa bão lũ, sạt lở đất

Kết luận

Hy vọng qua những thông tin trên bạn đã nắm được các biểu hiện của lũ quét và sạt lở đất. Hãy chủ động phòng tránh bão lũ trong mùa mưa kéo dài để đảm bảo tính mạng và tài sản của mình.